برای درک اینکه WD-40 چگونه ممکن است بهعنوان روانکار عمل کند، ابتدا باید ترکیب شیمیایی آن را بررسی کنیم. در وبسایت WD-40، ترکیبات آن به عنوان «راز» معرفی شده، اما برگه اطلاعات ایمنی (MSDS) نشان میدهد که این محصول شامل 60 تا 70 درصد حلالهای نفتی، 15 تا 25 درصد روغن پایه و 2 تا 3 درصد دیاکسید کربن است. بنابراین به نظر میرسد که WD-40 درواقع ترکیبی از محصولات نفتی به همراه یک پیشران (CO₂) است.
برای ارزیابی کارایی WD-40 بهعنوان روانکار یاتاقان، باید آن را با روانکارهای استانداردِ طراحیشده برای یاتاقانهای عناصر غلتشی مقایسه کنیم.
با توجه به اینکه نوع یاتاقان یا کاربرد دقیق ذکر نشده، نمیتوان نظر کاملاً اختصاصی ارائه کرد؛ بااینحال چند نکته کلی مرتبط با انتخاب روانکار برای یاتاقانهای غلتشی قابل بیان است:
۱. مقاومت در برابر اکسیداسیون
روانکار باید مقاومت بالایی در برابر اکسیداسیون داشته باشد تا از تشکیل لجن و ورنی در دماهای کاری جلوگیری کند. اکثر روانکارها حاوی افزودنیهای آنتیاکسیدان هستند و برخی نیز از روغنهای پایه سنتزی بهره میبرند که ذاتاً مقاومت بالایی دارند.
طبق اطلاعات MSDS، WD-40 چنین افزودنیهایی ندارد؛ بنابراین احتمالاً در دماهای کاری متوسط نیز سریعاً تجزیه شده و موجب تشکیل لجن خواهد شد.
۲. ویسکوزیته – مهمترین ویژگی روانکار
اغلب گفته میشود «ویسکوزیته مهمترین ویژگی در انتخاب روانکار است» و این موضوع در روانکاری یاتاقانهای غلتشی کاملاً صادق است. انتخاب ویسکوزیته مناسب به عوامل زیر بستگی دارد:
-
نوع یاتاقان (توپی، رولری، سوزنی و …)
-
سرعت
-
اندازه یاتاقان
-
بار
-
دمای کارکرد
ویسکوزیته از محاسبه فاکتور سرعت یاتاقان (dN) و پیشبینی دمای کار حاصل شده و سپس از طریق نمودارهای استاندارد انتخاب میشود.
اگرچه ویسکوزیته دقیق روغن پایه WD-40 مشخص نیست، اما تجربه نشان داده که این محصول ویسکوزیته پایینی دارد. بنابراین، مگر در کاربردهای بسیار کمبار و کمدما، بعید است WD-40 ویسکوزیته کافی برای ایجاد فیلم روغنی مناسب در سطح تماس ساچمه/غلتک و ریس را فراهم کند.
افزون بر این، در بسیاری از طراحیهای یاتاقان، ناحیه تماس رول/کیج تحت شرایط هیدرودینامیکی کار میکند. در این حالت، حداقل ویسکوزیته مورد نیاز تقریباً ۴ سانتیاستوکس در دمای کار است. به احتمال زیاد WD-40 چنین ویسکوزیتهای را فراهم نمیکند.
۳. حفاظت در برابر خوردگی
یاتاقانها بهویژه مستعد زنگزدگی و خوردگی هستند. تقریباً تمام روانکارهای استاندارد حاوی افزودنیهای ضدزنگ هستند. بر اساس MSDS، WD-40 چنین افزودنیهایی در ترکیب خود ندارد.
۴. افزودنیهای ضدسایش و فشار شدید (AW / EP)
در برخی کاربردها (بارهای شوکی، بار محوری، تماس غلتک با لبه ریسوی و …)، وجود افزودنیهای ضدسایش ضروری است. WD-40 هیچ نشانهای از داشتن چنین افزودنیهایی ندارد و در نتیجه استفاده از آن میتواند باعث:
-
خستگی زودرس
-
سایش چسبنده
-
ایجاد خرابیهای تدریجی در یاتاقان
شود.
نتیجه گیری
WD-40 یک محصول خانگی و عمومی است که برای «کارهای کوچک» یا «پاککردن زنگزدگی» تولید شده است. این محصول در این زمینهها کاملاً مناسب عمل میکند. اما نباید بهعنوان جایگزین روانکارهای مهندسیشده برای یاتاقانهای غلتشی در تجهیزات صنعتی استفاده شود — مگر اینکه صحبت از فن کامپیوتر باشد!
استفاده از WD-40 در یاتاقانهای صنعتی یا چرخشی حرفهای میتواند منجر به:
-
سایش سریع
-
تخریب روانکار
-
افزایش دما
-
آسیب به کیج و ریس
-
خرابی زودرس یاتاقان
شود و در نتیجه به هیچ وجه گزینه قابل قبول و ایمنی نیست.
اطلاعات این مقاله برگرفته از این منبع میباشد.