همه ما میدانیم که ارتقای یک برنامه روانکاری از سطح متوسط به سطح جهانی (World-Class) میتواند کاری دشوار و چالشبرانگیز باشد. برای اغلب سازمانها، این تحول به معنای تغییر روشهای روانکاری تجهیزات و همچنین ایجاد اصلاحات و تغییرات در خود ماشینآلات بهمنظور سازگاری با شیوههای نوین است.
موانع رایج متعددی در مسیر پیادهسازی یک برنامه عالی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها، تأمین منابع موردنیاز است. بارها شنیدهایم که گفته میشود:
«میدانم به این تجهیزات نیاز داریم، اما مدیر من هرگز آن را تأیید نمیکند.»
برای سازمانهایی که بودجه نامحدود در اختیار ندارند، تأمین این منابع معمولاً نیازمند کمی خلاقیت در متقاعدسازی و ارائه توجیه اقتصادی است. چهبسا فردی که اختیار بودجه را دارد، درک دقیقی از مزایا یا الزامات یک برنامه اصولی روانکاری و آنالیز روغن نداشته باشد. توضیح این موضوع که روغن نو هم ذاتاً آلوده است یا اینکه مخربترین آلودگیها با چشم دیده نمیشوند، گاهی کار سادهای نیست.
از این رو، میتواند مفید باشد که برخی از مزایای جانبی و ملموستر ابزارها و تجهیزات متداول در یک برنامه روانکاری سطح جهانی را برجسته کنیم؛ مزایایی که درک آنها برای مدیران سادهتر است.
واحدهای فیلتراسیون پرتابل (Portable Filter Carts)
امروزه اغلب کاربران به اهمیت کنترل تمیزی روانکار آگاه هستند. در بسیاری از موارد، این کنترل از طریق استفاده از واحدهای فیلتراسیون آفلاین پرتابل برای حذف دورهای آلودگی از مخازن تجهیزات انجام میشود. یکی دیگر از مزایای مهم فیلترکارتها، استفاده از آنها بهعنوان وسیله انتقال سیال است.
علاوه بر مزیت اصلی یعنی تأمین روغن تمیز برای تجهیز ـ که منجر به کاهش سایش و افزایش قابلیت اطمینان میشود ـ این روش صرفهجویی قابل توجهی در زمان نیز ایجاد میکند. استفاده از فیلترکارت برای تعویض روغن، بهطور متوسط حدود نصف زمان روشهای سنتی انتقال سیال را نیاز دارد.
این مزیت، مزیتی کوچک نیست؛ بلکه بسیار چشمگیر و تعیینکننده است. این یعنی یک تکنسین میتواند در هر شیفت، دو برابر تعویض روغن انجام دهد. حال اگر هزینه یک تکنسین روانکاری، زمان متوسط لازم برای تعویض روغن و قیمت یک فیلترکارت باکیفیت را در نظر بگیرید و محاسبه کنید، خواهید دید که همین یک مورد بهتنهایی میتواند توجیه اقتصادی بسیار قوی برای خرید فیلترکارت باشد. حتی اگر هیچ مزیت دیگری هم در نظر گرفته نشود، زمان آزادشده میتواند صرف سایر فعالیتهای پیشگیرانهای شود که معمولاً به دلیل کمبود زمان نادیده گرفته میشوند.
استفاده مؤثر از واحدهای فیلتراسیون پرتابل، مستلزم ایجاد تغییراتی در تجهیز و نصب اتصالات کوئیککانکت (Quick-Connect) است. در غیر این صورت، کارایی این روش کاهش یافته و مهمتر از آن، کنترل آلودگی تضعیف میشود. با این حال، این موضوع نیز بهراحتی قابل توجیه است؛ چراکه تنها با بررسی صرفهجویی زمانی حاصل از این روش، هزینه اصلاح تجهیزات کاملاً منطقی و قابل دفاع خواهد بود.
نشاندهندههای سطح روغن (Oil Level Indicators)
همواره از تعداد بالای تجهیزاتی که در کارخانهها هیچ روش بصری و غیرتهاجمی برای کنترل سطح روغن ندارند شگفتزده میشویم. بدتر آنکه معمولاً تجهیزاتی که بیشترین حساسیت را نسبت به سطح روغن دارند، فاقد نشاندهنده سطح هستند. سطح صحیح روغن برای اجزایی که با روش حمام روغن روانکاری میشوند، کاملاً حیاتی است.
در برخی تجهیزات، فاصله بین سطح ایدهآل روغن و روغنرسانی ناکافی کمتر از نیم اینچ است. همین تجهیزات ممکن است تنها نیم یا یک لیتر روغن در خود جای دهند؛ بنابراین حتی کاهش حجمی بسیار جزئی میتواند به خرابی فاجعهبار منجر شود.
اگرچه بسیاری از ماشینآلات روشی برای کنترل سطح روغن دارند، اما در اغلب موارد این کار نیازمند باز کردن پورت سطح است. تجربه نشان داده است که در چنین شرایطی، سطح روغن عملاً بهطور منظم بررسی نمیشود.
اگر این روش بهطور مرتب استفاده شود، باید زمانی را که صرف باز کردن پیچ سطح، افزودن روغن با قیف و سرریز شدن روغن روی زمین میشود در نظر گرفت. این روش، علاوه بر اتلاف زمان، یک روش تهاجمی است که تجهیز را در معرض آلودگی شدید قرار میدهد و میتواند خطرات ایمنی و زیستمحیطی ناشی از نشت روغن ایجاد کند.
حال تصور کنید که بهسادگی میتوان پیچ سطح را باز کرده و آن را با یک نشاندهنده سطح چشمی (Bull’s Eye) ارزانقیمت جایگزین کرد.
بهطور کلی، تمام اجزای روانکاریشده با روغن باید دارای نشاندهنده سطح بصری باشند. علاوه بر ایجاد امکان کنترل ایمن و سریع سطح روغن، شیشه رویت (Sight Glass) امکان بررسی چشمی آلودگیهای درشت یا تخریب روغن را نیز فراهم میکند.
شیرهای نمونهگیری روغن (Sample Valves)
یکی از ارکان اساسی هر برنامه موفق آنالیز روغن، نمونهگیری صحیح و اصولی است. بدون روشها و تجهیزات مناسب نمونهگیری، بخش عمدهای از ارزش بالقوه آنالیز روغن از بین میرود.
با کنار گذاشتن مزیت اصلی استفاده از سختافزار مناسب نمونهگیری، کافی است صرفهجویی زمانی استفاده از شیر نمونهگیری را با روش شلنگ و پمپ وکیوم مقایسه کنید. نمونهگیری با شلنگ، اگر بهدرستی انجام شود، روشی زمانبر، کثیف و بالقوه ناایمن است و برای بسیاری از آزمونهای آنالیز روغن نیز کارایی لازم را ندارد.
مشکلاتی نظیر ویسکوزیته بالای سیال، طول زیاد شلنگ نمونهگیری و دسترسی دشوار به تجهیزات، همگی با انتخاب و نصب صحیح یک شیر نمونهگیری مناسب برطرف میشوند. همانند فیلترکارتها و اتصالات کوئیککانکت، هزینه تهیه و نصب شیرهای نمونهگیری را نیز میتوان بهراحتی با بررسی صرفهجویی زمانی این روش توجیه کرد.
این موارد تنها بخشی از مزایای جانبی تجهیزات متداول روانکاری هستند که برای دستیابی به یک برنامه روانکاری سطح جهانی ضروریاند. اگر در جلب حمایت لازم برای تهیه این تجهیزات با مشکل مواجه هستید، اشاره به این مزایا میتواند بسیار مؤثر باشد.
نتیجه گیری
اگرچه ارتقای یک برنامه روانکاری از سطح متوسط به سطح جهانی ممکن است دشوار به نظر برسد، اما پس از پیادهسازی، اجرای آن نهتنها سختتر نمیشود، بلکه سادهتر، روانتر و اثربخشتر خواهد بود.
اطلاعات این مقاله برگرفته از این منبع میباشد.
