گریس و روغن هر دو از پرکاربردترین روانکارها در صنعت هستند، اما تفاوت‌هایی در ساختار، عملکرد و کاربرد آنها وجود دارد که دانستن آنها به انتخاب درست در شرایط مختلف کمک می‌کند. انتخاب بین آنها بستگی به نوع کاربرد، شرایط محیطی و نیازهای مکانیکی تجهیز دارد.
روغن حالتی مایع دارد و معمولاً برای روانکاری در سیستم‌های بسته، با گردش مداوم، سرعت بالا و نیاز به خنک‌کنندگی بهتر استفاده می‌شود. روغن‌ها قابلیت پمپاژ، فیلتر شدن و جریان یافتن در سیستم را دارند. به همین دلیل در موتورهای احتراق داخلی، گیربکس‌ها، سیستم‌های هیدرولیک و توربین‌ها بیشتر از روغن استفاده می‌شود. روغن برای تجهیزات با سرعت بالا یا دمای کاری بالا انتخاب مناسبی است، زیرا قابلیت تبادل حرارت و دفع آلودگی دارد.
در مقابل، گریس ترکیبی نیمه‌جامد است که از روغن پایه، غلیظ‌کننده (معمولاً صابون‌های فلزی) و افزودنی‌ها ساخته می‌شود و برای کاربردهایی که روانکار باید در محل باقی بماند و امکان نشت یا فرار آن وجود نداشته باشد مناسب است. معمولاً در یاتاقان‌ها، اتصالات مکانیکی، شاسی ماشین‌آلات و تجهیزات با دسترسی سخت یا فواصل طولانی بین روانکاری به کار می‌رود. گریس انتخاب مناسبی برای شرایطی است که روانکاری دستی یا مکرر دشوار باشد یا دستگاه در معرض گرد و غبار، آب یا ضربه قرار دارد.
اگر بخواهیم تصمیم بگیریم که چه زمانی از هر یک استفاده کنیم، باید توجه کنیم که روغن برای تجهیزات پرسرعت، با بار سبک تا متوسط، و نیاز به خنک‌کنندگی مداوم مناسب است، در حالی‌که گریس در تجهیزات با سرعت پایین‌تر، بار زیاد، شرایط محیطی دشوار یا روانکاری دوره‌ای برتری دارد. همچنین اگر تجهیز به‌گونه‌ای است که دسترسی به آن دشوار است، گریس انتخاب بهتر و کم‌دردسرتری خواهد بود.
نتیجه گیری:
انتخاب بین گریس و روغن نه‌تنها به نوع ماشین‌آلات، بلکه به شرایط کاری، نحوه نگهداری و اهداف بهره‌برداری بستگی دارد. ترکیب دانش فنی با توصیه‌های سازنده تجهیزات بهترین راه برای انتخاب روانکار مناسب است.